Chaotische markten waar je je in een Arabische souk waant. Schitterende kerken met gedetailleerde fresco’s. Parken vol palmbomen. Gouden kapellen met Byzantijnse mozaïeken. Maar ook vervallen straten met wapperende was en creatieve street art. De Siciliaanse hoofdstad Palermo is een mix van stijlen, culturen en sferen en dat maakte het één van de hoogtepunten van mijn rondreis Sicilië. Wat te doen in Palermo? Dit zijn mijn leukste tips. 25 stuks in totaal!
De geschiedenis van Palermo
Palermo is bijna drieduizend jaar oud en was in handen van een groot aantal veroveraars. De Arabieren, de Grieken, de Noormannen, Byzantijnen en Italianen: allemaal drukten ze hun stempel op de strategisch gelegen stad in het noorden van Sicilië. Die stempels zijn nog steeds duidelijk te zien als je door de straten van Palermo dwaalt en misschien maakt dat de stad ook zo bijzonder. Het is een stad van contrasten, met enorme kerken en monumenten die rijkdom en grandeur uitstralen. Maar sla je een zijstraat in, dan zie je het gewone Palermo, met smalle straten met wapperende was en gevels met afbrokkelend pleisterwerk. Palermo is zeker geen gepolijst pareltje, maar juist dat rauwe randje geeft de stad zijn unieke sfeer.
Wat te doen in Palermo?
Bekijk de bezienswaardigheden in Il Capo en Albergheria
Mijn eerste dag in Palermo bracht ik door in de wijken Il Capa en Albergheria, de oude centra van de stad. Hier vind je de belangrijkste bezienswaardigheden van Palermo. Begin bij Teatro Massimo en dan loop je via verschillende mooie plekken naar het Palazzo dei Normanni.
1. Bewonder Teatro Massimo
Teatro Massimo is qua grootte het derde operagebouw van Europa en geldt als een meesterwerk in de art nouveau-bouwkunst. Je kunt hier een opera bijwonen, een backstage tour doen of het indrukwekkende bouwwerk van buiten bewonderen. Teatro Massimo is een ontmoetingsplek, dus op de trappen is het altijd druk.
2. Bekijk de portretten op de Wall of Legality
Niet ver van Teatro Massimo vind je de Wall of Legality, een serie muurschilderingen die symbool staat voor het gevecht tegen de georganiseerde misdaad en corruptie in Palermo. Op de muur zijn de portretten geschilderd van mensen die zijn opgestaan tegen de maffia en dat met de dood moesten bekopen.
3. Wandel over de Via Maqueda, de hoofdstraat van Palermo
De Via Maqueda is de autovrije hoofdstraat van Palermo, vol winkels, cafés, eetstalletjes en straatverkopers met karretjes vol goedkope horloges, selfiesticks en souvenirs. Er is hier altijd iets te beleven en het is een geweldige plek om mensen te kijken. Stop hier zeker even voor een espresso of cappuccino (dat laatste mits het voor 11.00 uur is, je wilt de Italianen niet beledigen).
4. Vergaap je aan de bouwwerken van Quattro Canti
Loop je over de Via Maqueda, dan kom je vanzelf uit bij Quattro Canti. Op dit kruispunt staan vier enorme, identieke gebouwen in een cirkel, met rijkversierde façades die gedurende de dag om beurten worden verlicht door de zon. Het is een punt waar je tijdens je verblijf in Palermo verschillende keren komt en ik was elke keer weer onder de indruk.
5. De fountain of shame: Fontana Pretoria
Net voorbij Quattro Canti staat één van de mooiste bezienswaardigheden van Palermo: Fontana Pretoria. Deze marmeren fontein staat op een plein tussen twee grote kerken en is versierd met uitdagende beelden van naakte nymfen en riviergoden. Siciliaanse kerkgangers waren zo geschokt door de afbeeldingen dat ze de fontein vrij vertaald de ‘fountain of shame’ noemden. De fontein werd in de 16e eeuw ontworpen voor een villa in Toscane, maar werd uiteindelijk in 1573 naar Palermo gebracht. De marmeren beelden veranderen door het zonlicht van kleur gedurende de dag, dus net als Quattro Canti ziet ook de fontein er steeds anders uit.
6. Het beste uitzicht over Palermo: Chiesa e Monastero di Santa Catarina d’Alessandria
Voor het beste uitzicht over Palermo moet je in de kerk Santa Catarina d’Alessandria zijn. Deze kerk ligt tegenover Fontana Pretoria, dus direct op je route. Het interieur van de kerk alleen is al geweldig: het is een barok meesterwerk dat me echt verraste toen ik mijn eerste blik naar binnen wierp. Vergeet ook niet omhoog te kijken, want de koepel is versierd met gedetailleerde fresco’s. Klim vervolgens naar het dak van de kerk, voor een 360 graden uitzicht over Palermo. Je hebt hier een perfect zicht over de stad, de haven en de omringende bergen. De kerk is elke dag van 10.00 tot 17.00 uur geopend.
7. Eet een minni di vergini bij I Segreti del Chiostro
Heb je de kerk en het uitzicht gezien, bezoek dan het kloostergedeelte van Santa Catarina d’Alessandria, met de kamertjes van de nonnen nog intact. Ga daarna in de rij staan bij I Segreti del Chiostro, de oude bakkerij die in het klooster is gevestigd. Hier worden de lekkerste gebakjes gemaakt, allemaal volgens recepten die generaties nonnen aan elkaar hebben overgedragen. De specialiteit van de bakkerij zijn de minni di vergini, zoete wit geglazuurde cakejes met een kersje erop. Wil je zeker weten dat je de rest van de dag vol zit, ga dan voor de gigantische cannoli, die ter plekke worden gevuld met verse ricotta. Neem al dat lekkers mee naar de binnenplaats van het klooster, een leuke plek om even te zitten. De bakkerij is elke dag geopend van 10.00 tot 17.15 uur.
8. Wandel over het Arabisch aandoende Piazza Bellini
Na je bezoek aan de bakkerij loop je de kerk uit en sta je op het Piazza Bellini, ingeklemd tussen drie compleet verschillende kerken: Chiesa e Monastero di Santa Catarina d’Alessandria, Chiesa di Santa Maria dell’Ammiraglo en Chiesa Capitolare di San Cataldo. Die laatste is een mix van Arabische en Normaanse architectuur en is direct herkenbaar aan de karakteristieke donkerroze koepels. Dit plein is een perfect voorbeeld van de mix van architectonische stijlen die je in heel Palermo terugvindt.
9. Doen in Palermo: bezoek de sprookjesachtige kathedraal
Vanaf Piazza Bellini wandel je door naar de kathedraal van Palermo. Italianen zijn natuurlijk altijd goed met kathedralen, maar die van Palermo is wel heel bijzonder. Ook dit is een mix van Arabische en Noormaanse bouwstijlen en het bouwwerk is een combinatie van bogen, koepels, toren en geometrische patronen. Het is de moeite waard om er helemaal omheen te lopen, want zo ontdek je steeds nieuwe details. Je kunt het dak van de kathedraal ook beklimmen voor een mooi uitzicht, maar dat van de Chiesa Santa Catarina d’Allessandria is wat mij betreft mooier. De kathedraal is elke dag geopend van 07.00 tot 19.00 uur.
10. Bekijk de street art in en rond Via Carrettieri
Houd je van street art, dan moet je in Palermo in de buurt rond de Via Carrettieri zijn. Dit is een wijkje met smalle straten en veel enigszins vervallen huizen, opgesierd door muurschilderingen. Op Google Maps kun je Murale di Zolta intypen en vanaf daar kun je door de straten dwalen, op zoek naar de mooiste muurschilderingen. Een fotogeniek stukje Palermo!
11. Loop door het palmenpark Villa Bonanno
Ik ben dol op palmbomen, dus wandelen door Villa Bonnano vond ik één van de leukste dingen om te doen in Palermo. Je komt door dit park op weg naar Palazzo dei Normanni en het is een mooie tuin om doorheen te lopen. Vanuit het park heb je uitzicht op het paleis.
12. Bezoek de gouden Cappella Palatina en Palazzo dei Normanni
Cappella Palatina is dé topbezienswaardigheid van Palermo en is te vinden in het imposante Palazzo dei Normanni. Het paleis werd in de 9e eeuw gebouwd door de Arabieren, op het hoogste punt van de stad. De Noormannen maakten er in de 11e eeuw vervolgens een verdedigingsfort van. Ik bezocht het paleis vooral voor de gouden Cappella Palatina, gebouwd in het jaar 1130. De kapel werd versierd met gouden mozaïeken, door de beste Byzantijnse vakmensen die er waren. De details zijn fantastisch en je blijft kijken naar de afbeeldingen die het leven van Christus, de heiligen en de profeten weergeven.
Entree en openingstijden
De entree tot het paleis bedraagt 10 euro en de kapel is elke dag van 08.30 tot 16.30 uur geopend. Wij waren er eind van de middag en toen was het helemaal niet druk. Dat geeft geen garanties, maar misschien toch goed om te weten.
13. Doen in Palermo: bezoek het No Mafia Memorial
De Siciliaanse maffia hield Palermo ooit in een ijzeren greep. Nog steeds is de maffia niet helemaal uitgeroeid, maar de afgelopen decennia is hier wel keihard tegen opgetreden. Als toerist merk je er sowieso niets van, maar lokale bedrijven moeten soms nog altijd ‘beschermingsgeld’ betalen. Wil je meer weten over het heftige maffiaverleden van Palermo, bezoek dan het No Mafia Memorial, een klein museum aan de Corso Vittorio Emmanuele.
14. Griezelen bij de Catacombe Dei Cappuccini
Net buiten het centrum van Palermo vind je een enigszins lugubere bezienswaardigheid: Catacombe Dei Cappuccini. Onder de Chiesa dei Cappuchini liggen tunnels, een ondergronds kerkhof met de skeletten en gemummificeerde lichamen van tweeduizend inwoners van Palermo uit de 17e tot en met de 19e eeuw. Het is apart om te zien, maar ook luguber. Ter plekke is bovendien weinig informatie te vinden, dus de context ontbreekt enigszins. De entree bedraagt 5 euro en de catacomben zijn elke dag geopend van 09.00 tot 12.10 uur en van 15.00 tot 17.10 uur. Vanaf het Palazzo dei Normanni is het 25 minuten lopen naar de catacomben. Je kunt er ook met de auto naartoe, maar het kan lastig zijn om een parkeerplek te vinden.
Verken de drie markten van Palermo
1. Mercato di Ballarò: de oudste markt van Palermo
Palermo is beroemd om haar markten en terecht. Mijn favoriete markt was Mercato di Ballarò, de oudste straatmarkt van stad, die ontstond dankzij de Arabieren. Die sfeer voel je hier nog steeds. Ballarò is een doolhof van smalle straten overdekt met parasols en doeken, met kramen vol verse vis, groenten, fruit, olijven en kruiden. Het lijkt hier alsof je op een Arabische souk bent. Marktverkopers prijzen luidkeels hun waren aan, locals proeven kritisch de verse producten en rook van eetstalletjes vult de straten. Ballarò is op z’n best in de ochtend en het is hier op en top genieten als je van bruisend straatleven houdt. De straten rondom de markt zijn ook de moeite waard: sfeervol en voorzien van volop street art.
2. Voor de lunch: Mercato del Capo
Ook Mercato del Capo is een marktlabyrint met souk-achtige sferen, maar de kramen met verse producten hebben deels plaatsgemaakt voor cafés en eettentjes. Als je langs de kramen loopt, word je steeds verleid door andere gerechten waar het water je van in de mond loopt. Van verse oesters tot Siciliaanse arancini: je kunt hier alles krijgen. Mercato del Capo is dé plek voor een goede lokale lunch, met volop eetplekken om uit te kiezen.
Tip! Doe een food tour in Palermo
Palermo staat bekend om zijn street food, dat uniek is in Sicilië. Om daar meer over te leren (en van te proeven), deden wij deze food tour. Gids Salvo, geboren en getogen in Palermo en een fanatieke foodie, nam ons mee naar twee markten en verschillende lokale tentjes. We proefden allerlei streetfoodgerechten, van stomende arancini tot versgebakken foccacia, inclusief lokale biertjes en wijn. Grote aanrader!
3. Mercato della Vucciria: perfect voor lunch en diner
Mercato dell Vucciria was ooit een grote openluchtmarkt, maar dat is veranderd. Van de drie grote markten in de stad, is deze het minst traditioneel. Het is vooral een plek voor lunch en diner, met veel kleine restaurants en cafés. Ik vond dit zelf duidelijk de minste markt van de drie, al zijn de straten eromheen wel heel fotogeniek. Loop ook even naar de Complesso Monumentale Di San Domenico, een fotogenieke kerk aan een mooi plein.
Wat te doen in Palermo? Het havengebied en Kalsa
Op mijn tweede dag in Palermo deed ik een foodtour, die eindigde aan de haven van Palermo. Vanaf hier loop je ook zo de hippe wijk Kalsa in. Het havengebied en Kalsa hebben verschillende leuke dingen om te doen.
1. Eet een ijsje bij Gelateria La Kala
Tijdens onze foodtour aten we ijs bij Gelateria La Kala, vlakbij de haven. De omweg meer dan waard, want dit was het beste pistache-ijs wat ik ooit heb gegeten. Grote aanrader! En in Palermo eet je je gelato natuurlijk met een brioche, want een broodje ijs is een lokale specialiteit. Raar, maar lekker!
2. Wandel langs haven La Cala
Langs de haven ligt een boulevard waar je rustig kunt wandelen. Het is leuk om de vele luxe boten te bewonderen en samen met de vissers af te wachten wanneer ze beet hebben. Aan het einde van de boulevard staat de indrukwekkende Porta Felice, één van de toegangspoorten tot Palermo.
3. Bekijk de beroemde muurschildering van Falcone en Borsellino
Tegenover de haven, op de muur van het Nautisch Instituut, is het indrukwekkende Murale Falcone e Borsellino geschilderd. Giovanni Falcone en Paolo Borsellino waren onderzoeksrechters die streden tegen de maffia en daarom door de maffia vermoord werden tijdens twee afzonderlijke bomaanslagen. De indrukwekkende muurschildering is gemaakt op basis van een foto van de twee vrienden.
4. Duik de hippe wijk Kalsa in
Kalsa is een historische wijk aan het water, die ooit berucht was vanwege de armoede en criminaliteit. Tegenwoordig is Kalsa de hipste wijk van Palermo, met trendy bars, restaurants, street art, gerestaureerde palazzi en galerieën voor moderne kunst. La Kalsa werd in de Tweede Wereldoorlog flink gebombardeerd en je ziet daar nog steeds de ruïnes van. Dat geeft de wijk een rauw randje. Bezoek Kalsa aan het eind van de middag of ’s avonds, als de restaurants en cafés open zijn. De mooiste pleinen zijn Piazza Magione, Piazza Aragona en Piazza della Kalsa. Aan de rand van Kalsa ligt ook de botanische tuin van Palermo, Orto Botanico di Palermo.
Tip voor een halve dagtrip: bezoek de Dom van Monreale
Op een half uur rijden van Palermo, in de heuvels boven de stad, ligt de Dom van Monreale. Deze enorme kathedraal is zowel van binnen als van buiten enorm de moeite waard. Het gebouw is een mix van Byzantijnse, islamitische en Romaanse architectuur en heeft ook gothische invloeden. Het interieur van de kathedraal is helemaal bedekt met gouden mozaïeken, met afbeeldingen uit het Oude en het Nieuwe Testament. Ik vond het heel leuk om naar het dak van de kathedraal te klimmen, via allerlei kruip door, sluip door-gangetjes. En de kloostertuin mag je ook niet missen, met 228 sprookjesachtige zuilen in Normandische en Arabische stijl.
Openingstijden
De Dom is elke dag van 09.00 tot 12.45 uur en van 14.30 tot 16.30 uur geopend. Wij bezochten de kathedraal met de auto, onderweg naar onze volgende bestemming. Het is dan wel belangrijk om vroeg te zijn, want de parkeerplaatsen rond de kathedraal lopen snel vol.
Praktische informatie
Mooi hotel in Palermo – met parkeerplaats
Wij sliepen in Palermo bij Family Affair Luxury Rooms & Suites, een prachtig oud pand dat is omgetoverd tot luxe B&B. De kamers zijn schitterend, het ontbijt is geweldig en de locatie is goed. Je zit niet in hartje centrum, maar dat ligt wel op loopafstand. Tegenover het hotel is een parkeergarage, waar je voor 25 euro per dag kunt parkeren. Geef je autosleutel af, want de medewerkers Tetrissen de hele dag met alle auto’s in de smalle garage 😉
Vliegtickets naar Palermo
Je kunt met Transavia vanuit Amsterdam naar Palermo vliegen.
Vervoer naar Palermo
Palermo is goed bereikbaar met de trein en de bus. Wij bezochten de stad met de auto tijdens onze rondreis. Rijden in Palermo is…interessant. Het is een enorme chaos, iedereen schiet overal voor en langs, maar toch is het uiteindelijk goed te doen. Gewoon goed opletten. Probeer wel de spits te vermijden. Wij vertrokken op het drukste moment uit de stad en het hele verkeer stond muurvast. Lastig als je rechts vast staat en opeens ziet dat je linksaf moet slaan! Wij huurden onze auto bij Sunnycars.nl. Hier lees je meer over een auto huren op Sicilië.
Beste reistijd voor Palermo
De beste reistijd voor Palermo is het voor- en najaar. In de zomer wordt het erg warm en is het overal druk.
Is Palermo leuk voor een stedentrip?
Wij waren in Palermo tijdens onze rondreis op Sicilië, maar de stad is ook ideaal voor een losse stedentrip. Er is veel te zien en te doen, het eten is er goed en in de omgeving kun je volop uitstapjes maken. Aanrader!
Hoe lang heb je nodig voor Palermo?
In één dag kun je de belangrijkste bezienswaardigheden wel zien, als je een beetje doorwerkt. Maar wil je ook een foodtour doen en verschillende musea bezoeken, dan is twee volle dagen beter.
Meer lezen over Sicilië?
- Wat te doen in Trapani, Sicilië? 12x de leukste tips
- 24 uur in Catania, Sicilië: tips voor wat te doen
- Wat te doen in Taormina, Sicilië? Tips en bezienswaardigheden
*Dit artikel bevat affiliatelinks. Hier lees je er meer over.