Er is niets wat ik zo leuk vind als fotograferen op reis en ik besteed er elke vakantiedag heel wat uurtjes aan. Ward moet regelmatig geduld oefenen als ik weer ergens sta te wachten tot er een specifiek persoon in een specifieke kleur riksja langskomt. Of als ik per se wil wachten tot vier busladingen Chinese toeristen eindelijk zijn vertrokken en ik de gewenste foto kan maken. Toen ik alleen naar Bali ging, wilde ik daarom graag een fotografieworkshop doen. Een mooie kans om zo uitgebreid te fotograferen als ik maar wilde.
Ik kijk wel vaker of er op een bestemming leuke fotografieworkshops worden aangeboden en dat is vaak het geval. Alleen die prijzen…Je betaalt vaak honderden euro’s voor een dagje op pad met een fotograaf en daarom doe ik het eigenlijk nooit. Op Bali vond ik David Metcalf Photography, die een dagtour aanbood in combinatie met een uitgebreide spa-behandeling van een halve dag bij Tamarind Spa in Ubud. Voor 290 dollar verre van een koopje, maar ik besloot mezelf toch te trakteren op een workshop fotografie op Bali. Alvast voor mijn komende zes verjaardagen.
Fotografie Bali: fotograferen bij zonsopkomst
Fotograaf David Metcalf begeleidt de tours niet zelf. Dat doet zijn Balinese assistent Nyoman, ook geen onverdienstelijk fotograaf. Hij pikte me al oom half zes ‘s ochtends op, om voor zonsopkomst op een mooie plek te kunnen staan. We reden de binnenlanden van Bali in, naar een prachtig gebied vol groene rijstvelden. Bij helder weer zou vulkaan Agung te zien moeten zijn, maar die hield zich deze ochtend schuil. Toch was het een mooie plek waar we stonden: watervalletjes stortten van de rijstterrassen, laaghangende palmbomen vormden silhouetten tegen de lucht en de eerste zonnestralen zorgden voor mystieke mist in de vallei. Nyoman hielp ons (we waren met z’n drieën) met het instellen van onze camera’s en het sjouwen van de zware statieven.
Fotograferen op de markt op Bali
Toen het eenmaal licht was, reden we naar een drukke ochtendmarkt. Een traditionele markt met slechts een paar verdwaalde toeristen, waar we zoveel mochten fotograferen als we wilden. De verkopers vonden het helemaal niet erg om op de foto te gaan en Nyoman brak met zijn grapjes steeds het ijs. Hij fotografeerde er zelf ook op los en maakte voor ons de weg vrij om mooie portretten te kunnen maken. Dat vond ik een groot voordeel van op pad gaan met een lokale fotograaf: hij kent iedereen en dat zorgt ervoor dat je makkelijk toegang hebt tot de locals.
Watertempel Pura Tirta Empul: tegenvaller
Vele foto’s later was het tijd voor de volgende stop: watertempel Pura Tirta Empul. Dit is één van de belangrijkste tempels op Bali, vanwege het heilige bronwater dat hier een groot bassin instroomt. De Balinezen voeren hier hun reinigingsrituelen uit, omdat ze geloven dat het water geluk brengt. De eerste keer dat ik hier was, in 2010, was het er rustig. Alleen een paar Balinezen waren aan het baden, en een priester voerde rituelen uit. In 2017 stond het hele bassin vol met toeristen, die selfies en ‘perfecte’ Instagram-foto’s probeerden te maken. Het had niets te maken met rituelen of geloof: het ging vooral om de vraag ‘hoe kom ik lekker authentiek Balinees op de foto’. Je merkt het misschien: ik ergerde me kapot en ik wilde meteen weer weg. Net als Nyoman trouwens, die niet blij was dat zijn tempel tegenwoordig een toeristenverzamelplaats is.
Fotografie Bali: een ceremonie fotograferen
Gelukkig hoorden we in de verte tromgeroffel en zagen we een stoet traditioneel geklede Balinezen aankomen. Het was een begrafenisstoet, die stopte bij de tempel. Dit soort ceremonies op Bali is altijd prachtig om te zien, vol kleuren, rituelen, offers en muziek. Zelfs vanaf een afstandje kon ik mooie foto’s maken. Toen ik even ging zitten kwamen Balinese kinderen nootjes met me delen, en lagen ze natuurlijk in een deuk toen ze hun gekke bekken terugzagen op het schermpje van mijn camera.
Ceremonie: het tanden vijlen
De andere twee deelnemers aan de fotografieworkshop hadden een halve dagtour geboekt en zij werden afgezet bij hun hotel. Ik ging met Nyoman naar de verlaten tempel Candi Tebing Tegallinggah, midden in de jungle. We stopten ook even voor een prima nasi goreng ergens langs de rijstvelden. Daarna was het tijd voor een bijzondere afsluiting: een tooth-filing ceremony. Ik had er nog nooit van gehoord, maar op Bali is het vijlen van tanden een soort overgangsrite naar volwassenheid. Priesters vijlen zacht de scherpe punten van de tanden weg (een heel klein beetje maar), om zo symbolisch de ziel glad te strijken en goed en kwaad in balans te brengen.
Van harte welkom
Nyoman bracht me naar een klein dorp, waar in een lokaal huis de tanden van een groot aantal prachtig geklede jonge mannen en vrouwen werden gevijld. Ik kreeg een mooie sarong om en werd hartelijk welkom geheten door de gastfamilie. Dat blijft bijzonder: dat je als toerist ook tijdens dit soort ceremonies van harte welkom bent. Ik mocht overal foto’s van maken, ook heel speciaal. Ik ben niet te lang gebleven omdat ik niemand in de weg wilde lopen, maar ik vond het heel bijzonder om deze ceremonie bij te wonen. Meer weten over fotograferen tijdens een ceremonie of festival? Ik schreef er deze post over.
Fotografie Bali: wat vond ik ervan?
De vraag is natuurlijk: vond ik de workshop zijn geld waard? Daar twijfel ik over. We zijn meegenomen naar prachtige plekken, die ik zelf niet zo snel gevonden had. De tandenvijl-ceremonie was heel interessant om te zien en het was fijn dat Nyoman overal het ijs brak. Ik ben ook heel blij met de foto’s die ik gemaakt heb, maar aanwijzigingen van Nyoman heb ik maar weinig gehad. Het was vooral fijn dat ik uitgebreid de tijd kon nemen om te fotograferen. Ik vind eigenlijk dat een begeleidende fotograaf vooral aandacht moet besteden aan zijn deelnemers, en een stuk minder met zijn eigen foto’s bezig moet zijn. Dat neemt niet weg dat ik een hele gave dag heb gehad, dus spijt heb ik er zeker niet van.
Heb jij wel eens een fotografieworkshop gevolgd tijdens een reis?
Prachtige foto’s zeg, vooral die bij de rijstvelden met de zon, wauw! Jammer dat je niet zoveel aan de workshop had als gehoopt, en best raar dat hij zoveel bezig was met zijn eigen foto’s?! Maar al met al was het een mooie dag, dat is het belangrijkste! Nusa Penida is ook zeker een aanrader, mocht je nog eens terug gaan!
Dank je wel! Nusa Penida lijkt me geweldig. Ik ben wel op Lembongan geweest, maar de volgende keer staat Penida zeker op de planning!
Je hebt onwijs mooie foto’s gemaakt Karlijn! Jammer om te horen dat Tirta Empul inmiddels overlopen is door toeristen. De eerste keer dat ik daar kwam in 2013 was het daar inderdaad een stuk rustiger. Het weerhoudt me ook een beetje om terug te gaan naar Bali momenteel. Tof dat je deze workshop hebt gedaan, al kan ik me voorstellen dat je inderdaad wat meer tips en info wilt tijdens zo’n tour! Ik heb dezelfde ervaring met een foto tour in de Antelope Canyon in West-Amerika. We kregen genoeg tijd om allemaal foto’s te maken, maar de gids zat alleen maar te zeuren dat het te warm was en dat hij eigenlijk al de hele dag wilde zwemmen. Werden m’n zusje en ik ook niet veel wijzer van ;p Gelukkig waren er toen wel een paar professionele fotografen bij die de andere deelnemers konden helpen, maar dat zou eigenlijk niet de bedoeling moeten zijn ;p
Dat is zo’n beetje hetzelfde verhaal inderdaad! Zo jammer, want al die fotografietours zijn zo duur. Waarom eigenlijk? Wat betreft Tirta Empul: ik vond het deze keer vreselijk. Ik snap wel dat je twijfelt aan Bali. Zelf wil ik best wel weer terug, maar dan naar andere plekken. Het oosten bijvoorbeeld, en Nusa Penida 🙂
Had mij gevraagd Karlijn, ik had je zo naar nog mooiere plekken op Bali mee kunnen nemen! 😉
Ja, achteraf gezien had dat prima gekund. Ik had te hoge verwachtingen van het workshop-gedeelte blijkbaar 😉
Super gaaf met een waanzinnig resultaat. Bali lijkt me voor zoiets dan ook wel uitermate geschikt met al die kleuren, cultuur en traditie. Heel heel mooi!
Dank je wel Sabine! Bali is inderdaad superfotogeniek 🙂
Die foto’s van de rijstvelden zijn prachtig! Dat het geen echte workshop is geworden vind ik jammer van het geld en lijkt op iets wat ik een keer had in Mexico. Ik heb een keer (1998) in Coba een archeologische tour(met opgraving) gedaan en merkte al snel dat onze gids de laatste 20 jaar geen update meer had gehad. Hij kon leuk praten, maar wist zich vaak geen raad met mijn vragen (was nogal in de boeken over de Maya etc in die tijd). Het opgraven was achter een koord staan en kijken naar de archeologen. Net als alle andere toeristen…
Dat is inderdaad precies hetzelfde! Echt heel jammer. Het stomme is: ik heb van tevoren echt goed reviews gelezen en die waren allemaal dolenthousiast. Misschien waren mijn verwachtingen gewoon te hoog?
Ik heb dit nog nooit gedaan, maar het lijkt me wel heel leuk. Gek dat de gids alleen met zijn eigen foto’s bezig was, dat zou je toch niet verwachten met zo’n tour. Gaaf dat jullie op zoveel plekken zijn geweest, dat maakt de tour an sich volgens mij wel wat interessanter!
Het was ook heel leuk, maar van de begeleiding had ik inderdaad wel meer verwacht. Toch jammer!
Wat een SUPER mooie foto’s heb je gemaakt zeg! Heel sfeervol, kleurrijk, echt prachtig! Het lijkt me erg leerzaam en leuk om zoiets een keer te doen (en ideale workshop idd als je alleen reist en álle tijd mag nemen voor foto’s). Maar kan me ook voorstellen dat je er – als je al erg goed fotografeert – pas echt wat aan hebt om je vaardigheden op een hoger niveau te krijgen, als je gids ook heel professioneel is.
Dank je Nynke! Ik vond het inderdaad jammer dat de begeleiding zo minimaal was. Ik hoopte toch op nieuwe inzichten en invalshoeken, maar die heb ik niet gekregen. Ik had misschien beter -zoals Simone hieronder zegt- een goede lokale gids in kunnen huren, dat was een stuk goedkoper geweest. Maar ja, het was een hele leuke dag en dat was het belangrijkste 🙂
Klinkt inderdaad als een leuke dag maar voor dat geld had je wellicht beter gewoon een lokale gids in kunnen huren. Althans zo klinkt het.. 🙂 Wel fijn om iemand bij je te hebben die de taal spreekt en het ijs kan breken en ook nog eens weet waar de plekjes zijn. Maar als fotograaf die ook workshops geeft denk ik dat mijn workshop deelnemers niet blij zouden zijn als ik wat bordjes eten neer zou zetten voor hen en dan zelf foto’s zou gaan maken. Haha… (ik geef workshops foodfotografie, dus niet helemaal vergelijkbaar maar toch…) Maar wel prachtige plaatjes!
Hoi Simone, achteraf was een lokale gids inderdaad net zo handig geweest. Ik had toch wat meer ‘workshop’ in gedachten toen ik een fotografieworkshop boekte 😉 Het klopt wat je zegt: het is niet de bedoeling dat de fotograaf lekker zelf op pad gaat en zijn cursisten het vooral zelf laat uitzoeken. Het was een leuke dag, maar ik had er qua begeleiding wel wat meer van verwacht.