Reizen is mijn grootste passie en daarvoor stap ik regelmatig het vliegtuig in. Veel mensen zijn dan ook verbaasd om te horen dat ik vliegangst heb, maar ik vind vliegen écht niet leuk. En ik ben niet de enige: 10 tot 25% van de bevolking heeft last van een bepaalde mate van vliegangst. Daarom ontwikkelde een team wetenschappers de app ZeroPhobia, die je met behulp van virtual reality helpt je vliegangst te overwinnen. Ik testte de app uit.
Sommige mensen hebben zoveel vliegangst dat ze helemaal niet meer vliegen, anderen hebben kalmerende middelen nodig en anderen stressen vooral als de vlucht turbulent wordt. Bij mij hangt de mate van vliegangst af van verschillende factoren. Bij vluchten in Europa heb ik er nooit zoveel last van. Die vluchten zijn kort en meestal relatief rustig. Langere vluchten vind ik al vervelender, zeker als we lang over water moeten vliegen. Dan heb ik een onveiliger gevoel vanwege het (ongetwijfeld absurde) idee dat we nergens kunnen landen als het moet. Vliegen met een onbekendere maatschappij levert veel angst op en vliegen in tropische gebieden waar het vaak onweert, is voorafgaand aan de vlucht al een stressfactor. Tijdens een vlucht heb ik hoe dan ook geen moment rust. Zodra ik een hobbeltje voel tuur ik al panisch uit het raam om te kijken of er ‘iets geks’ aan de hand is en als het sein ‘riemen vast’ aangaat kan ik me nergens anders meer op focussen. Het is altijd een gestress, dat vliegen. En daar wil ik natuurlijk graag vanaf.
Over de vliegangst-app ZeroPhobia
De app ZeroPhobia – Vliegangst is ontwikkeld voor iedereen die vliegangst heeft. De app werd gemaakt door een team wetenschappers, behandelaars en game-ontwikkelaars van de Vrije Universiteit Amsterdam, dat mensen op een toegankelijke manier wil helpen om hun angsten te overwinnen. De vliegangst-app is gebaseerd op cognitieve gedragstherapie en blootstelling aan het vliegproces in virtual reality. Je leert over de reden van je angst (claustrofobie, controleverlies, angst voor een ongeluk) en leert verschillende technieken waarmee je je angst kunt overwinnen.
App tegen vliegangst testen
Tijdens onze lange reis van de afgelopen maanden had ik mooi de kans om de app te testen. De app bestaat uit zes modules. Je krijgt eerst uitleg over wat vliegangst is en wat de oorzaken ervan kunnen zijn. Ook leer je weetjes over de veiligheid van vliegen, waarbij zeer overtuigende cijfers worden gebruikt. De kans dat je een ongeluk krijgt is bijvoorbeeld 1 op 25 miljoen. Ook volgt er uitleg over turbulentie en waarom dit vervelend is, maar niet onveilig. Vervolgens ga je aan de slag met doelen stellen: wat wil je bereiken met deze app? Ik wilde bijvoorbeeld rustig blijven bij turbulentie en het opstijgen als iets leuks beschouwen, in plaats van iets heel engs.
Tips vliegangst: de confrontatie aan met het vliegen
Vervolgens ga je aan de slag in een virtual reality-omgeving. Daar heb je een eenvoudige VR-bril voor nodig. Het doel van VR is dat je jezelf confronteert met je angsten en dat je ze bewust opzoekt, in plaats van vermijdt. De VR-module leid je door de verschillende fases van het vliegproces, van check-in tot stijgen, turbulentie en landen. Je krijgt tips om om te gaan met verschillende situaties en je angst onder controle te houden.
Van rampgedachte tot helpende gedachten
Na de confrontatiemodule volgt een onderdeel over rampgedachten. Je zet je belangrijkste rampgedachten op een rij en ontwikkelt vervolgens helpende gedachten die je negatieve gedachten overstemmen. Dit vond ik heel nuttig, omdat die helpende gedachten gestaafd worden met feiten, kritisch denken en logica: wat moet er allemaal misgaan, wil een vliegtuig neerstorten? Hoe realistisch is dat? Hoe vaak zijn mijn rampgedachten uitgekomen? Dus hoe geloofwaardig zijn mijn rampgedachten en hoe geloofwaardig zijn mijn helpende gedachten? Het antwoord is duidelijk: al die vliegpaniek is niet nodig en zonde van alle energie.
Werkt de app tegen vliegangst?
Onlangs hebben de ontwikkelaars van de app een klinische studie uitgevoerd om de effectiviteit ervan te onderzoeken. Die blijkt groot: de effecten zijn vergelijkbaar met intensieve therapie. Zelf vond ik vooral de feitelijke gegevens en het leren omgaan met rampgedachten heel fijn. Ook de praktische tips die je krijgt tijdens de VR-oefeningen zijn erg handig. Ik ben niet opeens van mijn vliegangst af, maar ik merkte tijdens onze twee laatste, behoorlijk turbulente vluchten wel dat ik rustiger bleef, omdat alle feitenkennis en geruststellende gedachten nog goed in mijn hoofd zaten. In de app wordt de nadruk gelegd op het blijven oefenen: je bent niet in één keer van al je angsten af. Ik pak de app er daarom voor een vlucht voortaan zeker even bij, om de belangrijkste aandachtspunten te doorlopen.
Nog enkele tips tegen vliegangst
- Wil je van tevoren weten of je vlucht turbulent gaat worden? Kijk dan op turbli.com. Deze website geeft een turbulentieverwachting voor je vlucht af. Dit kan op twee manieren goed werken: als er een rustige vlucht wordt voorspeld, dan stelt dat gerust. Wordt er turbulentie verwacht, dan kun je je daar vast op instellen en hoef je je in het vliegtuig niet druk te maken. Het is volgens verwachting.
- De Fear of Flying-app heeft een wat morbide insteek: deze geeft weer wat je kans is dat je vliegtuig een ongeluk krijgt. Die kans is altijd zo klein, dat het heel geruststellend kan werken.
Dit kost de app
De app kost 6,99 euro en een VR-bril koop je voor 15 euro. Een stuk goedkoper en makkelijker dan therapie volgen. De moeite van het proberen waard dus, als vliegangst je belemmert om de reizen te maken die je graag wilt maken!
*Ik heb deze app getest op verzoek van de ontwikkelaars. Ik heb de app gekregen. Hier lees je hoe ik met samenwerkingen omga.
*Deze blog bevat een affiliatelink.
Wat vervelend dat je zo’n last hebt van vliegangst. Ik had dat inderdaad niet bij jou verwacht, juist omdat je zo vaak in het vliegtuig zit. Maar petje af dat je je daardoor niet laat afremmen in je reizen!
Ikzelf heb geen last van vliegangst. Turbulentie vind ik eerder lastig dan eng, hoewel ik alleen nog lichte turbulentie heb meegemaakt. 😉 Wat ik wel vervelend vind, is landen. En dan met name het remmen zodra we eenmaal geland zijn. Geen idee waarom, maar ik rem altijd mee (ook in auto’s). 😅
Ik heb al zo vaak gedacht: en nu ga ik nooit meer vliegen, ik neem de auto! Maar dan zijn we geland en dan neemt het enthousiasme over een nieuwe bestemming alweer de overhand. Alle vliegangst vergeten 😉 Dat meeremmen herken ik ook. Tijdens onze landing op Auckland vorige maand maakte het vliegtuig bij de landing zo’n zwieper, dat ik dacht dat ‘ie van de baan zou schieten. Maar niks aan de hand natuurlijk!