Een bezoek aan de Westelijke Jordaanoever: een dag in Palestina

Natuurlijk willen we de geschiedenis en de verschillende geloven binnen Jeruzalem beleven. Een bezoekje aan het hippe Tel Aviv zien we ook wel zitten. Maar we vinden het ook belangrijk om tijdens onze trip naar Israël een bezoek te brengen aan de Westelijke Jordaanoever, om te zien hoe het leven in Palestina eruit ziet. Wij gaan mee met de Best of the West Bank Tour van Abraham Tours, onder leiding van Palestijn Ashraf. In één dag bezoeken we Ramallah, Jericho, de doopplek van Jezus en Bethlehem. Een heel bijzondere tour die veel indruk op ons maakt.

Palestina wordt gevormd door de Westelijke Jordaanoever (inclusief Oost-Jeruzalem) en de Gazastrook. De staat wordt al sinds 1967 militair bezet door Israël. De Gazastrook is niet toegankelijk en je hebt daar ook helemaal niets te zoeken. De Westelijke Jordaanoever, ook wel de West Bank genoemd, kun je wel bereizen. Omdat we weinig tijd hebben, kiezen we voor een dagtrip vanuit Jeruzalem, waarbij we een aantal steden en historische highlights bezoeken. Onze gids is de Palestijnse Ashraf. Met de bus vertrekken we uit Jeruzalem, op weg naar onze eerste stop: Ramallah. We rijden langs checkpoints, langs muren met graffiti en hekken met prikkeldraad. Het is meteen duidelijk dat we in bezet gebied zijn en dat is een raar gevoel.

Welcome to Palestina!

Dat gevoel verdwijnt meteen zodra we Ramallah binnenrijden. Ik weet niet wat ik van deze stad had verwacht, maar het voelt meteen goed. “Welcome to Palestina”, roept een man ons vanuit zijn auto breed lachend toe. In kleine winkeltjes worden falafelballetjes gedraaid, mannen duwen karren met groenten en fruit door de straten en aan een verkeersplein zien we het café Stars & Bucks zitten. Zelf drinken we overheerlijke, sterke koffie bij een klein karretje, terwijl Ashraf ons van alles vertelt over Ramallah, de belangrijkste stad op de West Bank.

Tour Westelijke Jordaanoever: de tombe van Arafat

Na een korte wandeling door Ramallah duiken we de bus weer in, op weg naar de volgende stop: de tombe van de Palestijnse leider Yasser Arafat. De tombe zelf is niet bijzonder, maar de betekenis ervan natuurlijk wel. Ashraf spreekt vol respect over Arafat, die hij als ultieme held van het Palestijnse volk beschouwt. Of je het daar nu mee eens bent of niet, het is indrukwekkend om zijn verhalen te horen.

De oudste stad ter wereld: Jericho

We verlaten de stad en rijden de droge heuvels van Palestina in. Onderweg zien we de tenten van Bedoeïnen en we hebben een weids uitzicht over de woestijnachtige omgeving. Bij helder weer hadden we Jordanië kunnen zien liggen. Dat is nu niet het geval, dus rijden we door naar Jericho, één van de oudste steden ter wereld. “Voor de Palestijnen is Jericho tegenwoordig ‘the gate to the world'”, vertelt onze gids. “Omdat de Palestijnen de vliegvelden in Israël niet mogen gebruiken, moeten ze vliegen vanaf de Jordaanse hoofdstad Amman. Die is te bereiken via Jericho, maar soms duurt het wel drie of vier dagen voordat je als Palestijn de grens over mag. Je moet dus dagen voor je vlucht naar Jericho vertrekken. Dat brengt hoge kosten met zich mee, wat het voor de meeste Palestijnen onmogelijk maakt om hun land te verlaten.” Dit soort verhalen maken de hele dag duidelijk hoe de Palestijnen worden tegengewerkt in hun dagelijkse leven.

De beladen doopplek van Jezus

In Jericho wandelen we langs de archeologische opgravingen van Tell es-Sultan, de oude stad van Jericho. Hier zijn de overblijfselen van ruim twintig oude beschavingen gevonden, die steeds boven op elkaar werden gebouwd. Van tevoren krijgen we een korte film over de opgravingen te zien, wat een beter beeld geeft van het belang van het oude Jericho. Vanaf hier is het niet meer zover rijden naar de Jordaanrivier, naar de plek waar Jezus gedoopt zou zijn door Johannes de Doper. Op deze heilige plek worden mensen nog altijd gedoopt en aan de Jordaanse kant van het riviertje zien we mensen klaarstaan voor dit belangrijke moment. Aan ‘onze’ kant staat een grote groep Israëlische soldaten, die de boel bewaakt met enorme machinegeweren op de schouder. Zo wordt ook deze Bijbelse plek vanzelf erg beladen.

De geboorteplek van Jezus Christus

We rijden weer verder, langs Bedoeïenen, door de bergen en over bochtige wegen. We lunchen lekker bij een restaurant bij Bethlehem en dan rijden we deze stad vlakbij Jeruzalem in. Deze stad wordt heel druk bezocht door toeristen, want hier vind je de plek waar Jezus Christus geboren zou zijn. Op deze plaats is de Geboortekerk gebouwd en dit is dan ook een echt bedevaartsoord. We hebben volgens Ashraf veel geluk, want de rijen zijn relatief kort en we kunnen tussen verschillende diensten door de grot bezoeken waar Jezus geboren zou zijn. Tenminste, de rest van de groep, want ik word al claustrofobisch als ik naar die smalle doorgang met een massa mensen ervoor kijk.

De indrukwekkende Israëlische Muur

Ashraf is dik tevreden dat het is gelukt om de grot te bezoeken en hij leidt ons enthousiast naar onze volgende stop: een bakkerij waar we ‘knafeh’ mogen proberen, een zoet dessert met kaas. Ik ben er niet kwijt van, maar het is altijd leuk om lokale gerechten te proberen. We lopen een stukje door Bethlehem, dat vrij toeristisch aanvoelt. Je vergeet hier helemaal dat je in een militair bezette stad bent. Maar onze laatste stop maakt dat weer kristalhelder: de Israëlische Muur, een betonnen monster van tien meter hoog en ongeveer zevenhonderd kilometer lang. Gebouwd door Israël, naar eigen zeggen om de veiligheid in Israël te garanderen en terroristen buiten te houden. Maar de Palestijnen, en een groot deel van de internationale gemeenschap, noemen het een apartheidsmuur. De muur is helemaal volgetekend met graffiti, politieke boodschappen en persoonlijke verhalen. Je vindt hier verschillende werken van de beroemde kunstenaar Banksy, waaronder een nieuwe tekening van een meisje dat schommelt boven prikkeldraad.

Gevolgen voor het leven in Palestina

Ashraf vertelt ons over de gevolgen van de Muur voor het dagelijkse leven van de Palestijnen. Eerst hadden de inwoners van Bethlehem bijvoorbeeld toegang tot vier ziekenhuizen, onder andere in Oost-Jeruzalem. Nu kunnen ze nog maar naar één ziekenhuis in de stad zelf. En dat is veel te weinig. Deze muur maakt misschien nog wel het meeste indruk van alles wat we die dag gezien hebben. Ashraf neemt afscheid van ons, want hij blijft in Bethlehem. Hij kan niet zomaar Jeruzalem in met ons. We rijden weer langs allerlei roadblocks en hekken, voordat we de oude stad van Jeruzalem zien opdoemen.

Hoe bezoek je de West Bank?

Ben ik na deze tour meer gaan begrijpen van het Israëlische-Palestijnse conflict? Nee, niet echt. De kwestie is zo complex, het is onmogelijk om daar in zo’n korte tijd meer begrip van te krijgen. Deze tour gaf me wel een beter inzicht in wat de Israëlische militaire bezetting betekent voor de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever, en hoe mensen hier leven. Je kunt de West Bank zelfstandig bezoeken, maar zeker vanwege onze krappe tijd vond ik een tour veel meerwaarde hebben. We zagen niet alleen veel in korte tijd, maar we leerden ook veel van onze gids. Zijn achtergrondinformatie over het leven in Palestina en de belangrijke historische plekken die we bezochten maakten deze tour mede zo boeiend. Wij deden de Best of the West Bank Tour van Abraham Tours, die ongeveer 90 euro per persoon kost, inclusief lunch.

Meer tips voor Jeruzalem

Wij bezochten de West Bank vanuit Jeruzalem. Wil je meer tips (maar liefst 38!) voor andere dingen om te doen en te zien in deze bijzondere stad? Lees dan deze blog op Corners of the World.

* Ik was te gast bij Abraham Tours, maar zoals altijd geef ik op mijn blog alleen mijn eerlijke mening.