Het is een vraag waar ik tijdens onze wereldreis steeds weer tegenaan liep: is reizen over twintig jaar nog wel leuk? Of zijn alle interessante landen dan overgenomen door hordes toeristen, waardoor je niet meer rustig kunt genieten van alle mooie plekken? En zijn er dan nog wel ‘authentieke’ plekken te vinden, of wordt de wereld steeds meer van hetzelfde?
Onze wereldreis begon met de Zijderoute en drie maanden lang, van Oost-Turkije tot Kashgar in West-China, kwamen we vrijwel geen toeristen tegen. Soms wenste ik dat we wat meer reizigers zouden ontmoeten, maar meestal vond ik het prima. We hadden het gevoel dat we iets bijzonders aan het doen waren en we kregen volop aandacht van de locals, die het leuk vonden om toeristen in hun land te zien. Maar toen trokken we verder China in en opeens waren ze daar: Chinese toeristen. Hordes en hordes Chinese toeristen, die elke bezienswaardigheid compleet overnamen met hun allesoverheersende aanwezigheid. En ik dacht: waar moet dit naartoe? De Chinezen krijgen steeds meer geld om te reizen en natuurlijk pakken ze die kans. Samen met hun rijke mede-Aziaten, waaronder de altijd bijzondere Indiërs. Straks is er geen enkel land meer waar ik rustig kan rondreizen.
Rust in Oezbekistan
Egoïstisch
En meteen voelde ik me schuldig over die egoïstische gedachte. Want natuurlijk heb ik geen alleenrecht op reizen. Het is juist prachtig dat reizen voor steeds meer mensen toegankelijk wordt en dat steeds meer mensen hun reisdromen waar kunnen maken. Maar eerlijk: het heeft ook nadelen. Want de Aziatische manier van reizen is de mijne niet. Ze komen in grote groepen naar dezelfde plekken. Schreeuwen, eindeloos poseren met selfiesticks, overal op willen klimmen…ongelofelijk irritant. Maar opnieuw: ik heb geen alleenrecht op toerisme en het gaat hier ook over cultuurverschillen. Ik heb eigenlijk niet het recht om over hun gedrag te klagen.
Op pad tussen de Chinese tourgroepen
Authentiek of niet?
Het wordt steeds moeilijker om onontdekte plekken te vinden. Terwijl we juist zo op zoek zijn naar authentieke ervaringen. Veel authentieke plekken waar ik de afgelopen jaren was, veranderen in hoog tempo. Denk aan Cuba, Myanmar, straks Iran. Waar wij zo graag traditionele volkeren in klederdracht ontmoeten, maken tradities steeds meer plaats voor moderne gewoonten en spijkerbroeken. Jammer voor reizigers, maar natuurlijk heel fijn (en noodzakelijk!) voor de locals, die ook meewillen met de moderne tijd.
Bali blijft voor mij een topbestemming
Geweldig avontuur
Ik bleef tijdens onze reis maar nadenken over de vraag ‘is reizen over twintig jaar nog steeds even leuk’. En ik kwam er niet uit. Aan de ene kant dacht ik ‘nee’. Het wordt overal alleen maar drukker en dat maakt het niet altijd leuker. Maar aan de andere kant: reizigers die in de jaren tachtig rondreisden dachten er vast ook zo over. Die dachten waarschijnlijk ook: in 2016 is er niets meer aan. Maar genoten zij meer van reizen dan wij nu doen? Dat denk ik niet. En als ik naar mezelf kijk: ik blijf maar teruggaan naar plekken als Thailand en Bali. Die waren al ‘verpest’ toen ik er voor het eerst kwam en ik vond het er alsnog geweldig. Misschien dat reizen daarom over twintig jaar nog even gaaf is als nu: als je de plekken op blijft zoeken die bij je passen (en Chinese tourgroepen leert ontwijken), dan blijft reizen een geweldig avontuur.
Ik ben heel benieuwd hoe jij hierover denkt!
36 Reacties
Mooi stuk en inderdaad hier dezelfde gedachten en twijfels tijdens het reizen. Ik hoop vooral dat wij onze kinderen ook nog stukken autentieke wereld kunnen laten zien!
Dat hoop ik ook Iris! Toch fijn om te lezen dat mijn twijfels herkenbaar zijn…
Interessant punt, we hadden het hier natuurlijk al persoonlijk over gehad. Ik denk dat het wel mee valt. Plekken zoals Cambodja die jarenlang dicht zijn geweest, plekken zoals Colombia waar het nog niet zo lang veilig is, Japan en Ijsland landen die ooit veel te duur waren om toegankelijk te zijn en door dat dure imago ook de eerste jaren dat ze wel betaalbaar waren nog weinig toeristen kregen. Maar ook landen zoals Syrie en Oekraïne die nu niet lekker bereisbaar meer zijn. Of wat dacht je van Australië wat voor Europeanen eigenlijk te duur is geworden. Volgens mij zullen er altijd golfbewegingen zijn in drukke landen en minder drukke landen en als je het type reizigers bent dat daar slim mee omgaat ben je overal net voor de echt grote massa.
Bovendien kijk naar Europa natuurlijk kan je een stedentrip naar Rome, Londen of Barcelona doen maar is het daar te druk ga naar Belgrado, Bremerhaven of Boekarest en je bent opeens weer bijzonder.
Net als jij blijf ik ook maar terug gaan naar Thailand.. dus ja verpest is ook maar een relatief begrip.
Daar had ik nog niet zo bij stilgestaan, maar dat klopt natuurlijk: het zijn ook golfbewegingen. IJsland en Myanmar zijn daar goede voorbeelden van: allebei landen die om een andere reden minder toegankelijk waren, maar nu enorm in opkomst zijn. Cuba is nu opeens een hype omdat mensen verwachten dat daar veel gaat veranderen. Het is inderdaad zaak dat je je bezoek een beetje goed timed, en ook bij bekende bezienswaardigheden je momenten kiest. Er zijn nog genoeg plekken die nog veel rustiger zijn en hopelijk blijft dat zo. En anders gaan we gewoon weer terug naar Thailand. Verpest of niet, dat blijft een topbestemming!
Mooi verwoord. Ik deel je bezorgdheid helemaal. Het is natuurlijk onzin om te zeggen dat anderen niet mogen reizen wanneer ze er geld voor hebben, maar hoe dan ook zijn bepaalde plaatsen voor mij minder aantrekkelijk als het er barst van de toeristen. En voor die ontmoetingen met locals doe je het natuurlijk wel een beetje en dat zou ik zelf ook erg missen. Maar eigenlijk heb ik niet zoveel schrik voor de toekomst, omdat ik aanneem dat er altijd wel bijzondere, minder toeristische plekjes te ontdekken zijn. Het zal misschien wat meer zoekwerk vereisen, maar die ervaringen zullen dan hopelijk nog specialer worden ;-)
Dank je Marijke! Ik denk dat je gelijk hebt: die minder toeristische plekjes blijven er wel. Je moet alleen wat beter je best doen om ze te vinden, maar dat is dan wel echt de moeite waard!
Precies iets wat mij ook vaker door mijn hoofd spookt. Ik ben ook niet van de hordes toeristen op een plek en al helemaal niet van de luidruchtige soort. Toch ben ik vaak ook blij dat het er minder authentiek is, maar dat doel ik dan meer op comfort etc.
Angkor blijft voor mij het ultieme bewijs dat drukte iets niet minder indrukwekkend maakt. De drukte kan vervelend zijn en sommige groepen met toeristen kunnen je soms letterlijk op een irritante manier in de weg staan. Maar net als jij vind ik dat zij net zoveel recht op dat moois hebben dan wij allemaal. Ik denk ook dat ik me aan een bepaald gedrag veel meer stoor dan aan het massale.
En was vroeger reizen leuker? Ik denk deels wel. Toen was het probleem van te weinig kleingeld voor de telefooncel op een Mexicaans strand nog heel gewoon, maar dat was de charme van het reizen destijds. Op mijn werk noemden ze me vroeger een “Abenteuerreisiger”, gewoon vanwege het feit dat ze geen echt beeld voor ogen hadden als ik een nieuwe reisbestemming noemde. Dat is vandaag de dag veel minder. Het is wel veel meer relaxt geworden. Plannen gaat makkelijk, waardoor het reizen ook een stuk sneller gaat. Je ziet een complicatie m.b.t. reizen voor vertrek vaak al en je kunt meestal al zien waar je terecht komt. Ik ben ver voor de introductie van internet en de gsm gestart met reizen. Sommige dingen waren toen echt toffer, maar er zijn ook dingen die ik absoluut niet mis ;-) Dat het reizen tegenwoordig minder speciaal voelt is voor mij wel een feit, maar dat kan ook door de vele jaren van reizen komen.
Internet heeft de wereld klein en van ons allemaal gemaakt :-)
Hoi Robert, het klopt helemaal dat drukte een bestemming niet per se hoeft te verpesten. Ik vond Angkor ook geweldig, ik heb genoten van Chichen Itza en ook Maccu Picchu vond ik enorm indrukwekkend. Leuk om te lezen hoe reizen voor jou veranderd is en ik vind het ook heel fijn dat internet reizen zoveel makkelijker en toegankelijker heeft gemaakt. Al schrik ik er soms ook van hoezeer ik verslaafd ben geraakt aan internet en hoe slecht ik eigenlijk zonder kan…Dat reizen nu minder speciaal voelt, snap ik wel. Ik denk ook dat het komt omdat je al zoveel van de wereld hebt gezien. Ward en ik vinden het ook heel normaal als we weer het vliegtuig instappen voor een tochtje naar de andere kant van de wereld. Gaan we weer, alsof het niets is. Toch belangrijk om je ervan bewust te blijven hoe bijzonder het eigenlijk is!
Dat het ‘normaal’ voelt is toch een minpuntje, maar sinds ik intensiever ben gaan bloggen ben ik er weer helemaal vol van. Ik moet wel bekennen dat wij ons allebei een beetje een schaamte en/of verbazing bemerkten toen we bij het uitkijkpunt van de Australische Blue Mountains waren. Onze reactie was letterlijk “oké…” Het is prachtig, maar het deed ons, in tegenstelling tot andere toeristen die er stonden, vrij weinig. Dat was de eerste keer dat we echt merkten dat we verwend zijn geworden.. :/
Haha, herkenbaar! Wij merken af en toe ook dat we een beetje verwend zijn inmiddels, vooral als het om stranden gaat. We zijn al snel aan het vergelijken en tja, dan komen de Cook Islands al gauw als beter uit de bus ;) Gelukkig kan ik nog steeds dolenthousiast worden over bestemmingen, zoals laatst over Valencia. Dan denk ik: gelukkig, ik ben nog niet helemaal verpest ;)
Eigenlijk zijn wij enorme cultuur liefhebbers. Onze roadtrip door west USA was voor ons dan ook een uitzondering, maar zeker onvergetelijk. De enorm bekende highlights hadden we vaak voor ons zelf. Soms stonden we om 04:00uur op voor een hike, om de zon in Arches NP te zien opkomen of bij Monument Valley. Bij de Grand Canyon schudden we de massa’s toeristen af door een wat langere wandeling te maken.
Als cultuur liefhebber denk ik wel dat de toenemende welvaart ten koste gaat van tradities en religies en massa toerisme heeft zeker impact op de identiteit van een regio. Of de wereld over 20 jaar verder is verwesterd? ik ben bang van wel.
Gelukkig hebben wij Cuba al mogen ervaren en gaan we binnenkort naar Iran.
Hoi Erwin, zo zie je maar dat je de massa’s toch nog best makkelijk kunt afschudden, als je je schema net een beetje aanpast. Ik ben het met je eens dat de wereld wel steeds verder gaat verwesteren. Voor reizigers jammer (hoe raar dat ook klinkt), maar voor de mensen in minder welvarende landen misschien juist goed. Wel heel gaaf dat jullie binnenkort naar Iran gaan. Ik verwacht niet dat dat land binnen twee jaar helemaal anders is, maar het is nu een bijzondere tijd om het te bezoeken. De mensen zijn nu nog zo enthousiast over elke toerist die ze zien, dat maakt de reis onvergetelijk. Heel veel plezier!
Hm, hebben wij niet een beetje een raar (romantisch?) beeld van ‘authentiek’? Een land dat lijdt onder een handelsembargo is authentiek? Wanneer in de geschiedenis was Nederland dan bijvoorbeeld authentiek? Zijn alleen dorpjes dat?
Waar je ook bent, mensen wonen er en groeien er op, op een andere manier, met een heel andere geschiedenis, en vaak een andere kijk op de wereld dan jij of ik. Misschien juist eens aansluiten bij een Chinese tourgroep om te kijken hoe zij de wereld ervaren? :)
Daar heb je een goed punt Susan! Wat is eigenlijk authentiek? Als ik naar Cuba ga, dan wil ik oude Amerikaanse auto’s en fotogenieke, enigszins vervallen straten in Havana zien. Dat vind ik dan authentiek, maar de lokale bevolking moet wel in die omstandigheden wonen. Wordt het dan minder authentiek als Cuba een vrijer land wordt? Tja, gevoelsmatig wel. Maar het is nog steeds Cuba, met dezelfde mensen en hun specifieke cultuur. En eigenlijk dus authentiek. En wanneer Nederland authentiek was, dat weet ik al helemaal niet ;) Interessant om bij stil te staan! Ik sla alleen het idee om me aan te sluiten bij een Chinese tourgroep liever af. Ik ben een keer per ongeluk met een groepje Chinese toeristen naar de Grote Muur geweest en daar heb ik nog steeds een klein trauma van ;)
Interessant punt! Denk ik ook weleens aan, ook met betrekking tot waar ik wil wonen. Nu is Colombia, met name Bogotá, echt nog niet zo toeristisch. In Bogotá echt helemaal niet zelfs. En dat is best wel fijn… ik denk dat je ook over 20 jaar nog wel de plekken kunt vinden die bij jou passen. Dat doe je immers nu ook. Bijvoorbeeld: ik ga nooit mee met een georganiseerde reis en ik vind grote massahotels verschrikkelijk dus die laat ik ook links liggen. Om maar wat te noemen. Er zijn duizenden mensen die daar juist wel van houden en die zien wij dus niet op onze reis, en ik denk dat dat altijd zo blijft. Ook blijft er denk wel een flow van populaire bestemmingen waar de meeste mensen komen. Wel zal het aantal reizigers toenemen, denk je niet? Zeker als de economie groeit, en kijk hoeveel Chinezen en Japanners er zijn haha :P Colombia gaat denk ik snel nu een toeristisch land worden, al zijn er nog steeds weinig georganiseerde reisgroepen hier. Zeker als de veiligheid verbeterd. Jammer aan de ene kant, maar ook wel goed voor de economie denk ik…
Dat is ook het dubbele: het is natuurlijk heel goed voor de economie en voor de locals als het toerisme groeit. Het is toch een manier om meer welvaart te creëren, en dan is het maar jammer voor de reiziger dat hij niet meer de enige is. Ik denk ook dat je gelijk hebt: je blijft toch de plekken zoeken die bij je passen. Je moet waarschijnlijk over twintig jaar wel wat beter je best doen om ze te vinden, want dat het overal drukker wordt, daar ontkomen we denk ik niet aan…Ik ben het ook met je eens dat Colombia snel toeristischer zal worden. Volgens mij heeft dat land echt alles wat een reiziger zich kan wensen!
Dit artikel zet mij ook aan het denken. Het wordt inderdaad steeds drukker en of het over X aantal jaar nog steeds leuk is om te reizen? Ik denk het wel. Ook ik ontwijk liever de drukte en ik hou van rust en ruimte. Dat reizen steeds toegankelijker wordt is alleen maar goed maar ik stoor mij ook behoorlijk aan bepaalde groepen. Gelukkig zijn deze groepen vaak enkel op bepaalde plekken te vinden, de toeristische trekpleisters, dat scheelt. Ik denk dat we vooral op zoek moeten blijven gaan naar de rustigere mooie plekken. In het laagseizoen reizen of de toeristische highlights vroeg in de ochtend of juist later op de dag bezoeken is vaak ook een goede optie. De rest moeten we maar accepteren ;)
Daar heb je helemaal gelijk in, die groepen zijn inderdaad vooral op de bekende plekken te vinden. Het is redelijk voorspelbaar waar ze naartoe gaan en dan kun je er ook een beetje omheen plannen. Wij staan ook vaak heel vroeg op om ergens ‘de eerste’ te kunnen zijn. Bij de Maya-tempels in Mexico deden we niet anders ;) En inderdaad: soms moet je die drukte ook maar gewoon accepteren. Je hebt ook geen keus als je de bekendste plekken wilt zien. En dat wil ik vaak toch, want ze zijn niet voor niets zo beroemd geworden!
Haha, grappig. Die laatste alinea: dat was ook mijn eerste gedachte… mensen die 20 jaar geleden reisden vertellen graag dat het toen veel leuker/beter/authentieker was. Maar wij hebben dat beeld niet, hebben dat nooit meegemaakt. Dus voor ons is dit zoals het nu is en of ik daarvan geniet. Idd zijn er plekken waar het druk is en veel andere reizigers zijn, maar het lukt me nog steeds om plekken te zoeken waar wij bijna de enigen zijn, zoals idd de stannen en ook op veel plekken waar we in India waren afgelopen december was helemaal geen andere toerist te bekennen. Genieten! Nu! En later zien we later weer :)
Wij proberen inderdaad ook een combinatie te vinden van plekken waar weinig andere reizigers zijn en van de toeristische highlights. Want die wil ik ook gewoon zien, en dan heb ik er maar mee te dealen dat het er druk is. En dat nu genieten, daar ben ik het ook helemaal mee eens! Goede doelstelling :)
Zo herkenbaar!! Wij zijn nu 5 weken onderweg en vooral in Taiwan kunnen de Chinese toeristen er wat van. Jij noemt precies de pijnpunten waar ik hier zelf ook tegenaan loop: de manier van reizen is zo anders. Maar inderdaad, het is natuurlijk geweldig dat steeds meer mensen iets van de wereld kunnen zien en we mogen absoluut niet denken dat dat alleen ons recht is. Al moet ik zeggen dat ik mijn ergernissen soms maar moeilijk kan onderdrukken ;). Ik denk dat reizen altijd leuk blijft maar dat het wel verandert.
Dat denk ik ook! En als het om Chinese toeristen gaat: het is mij nog niet gelukt om mijn ergernissen te onderdrukken, hoe stom ik het ook van mezelf vind om me er zo aan te ergeren ;) Geniet nog van jullie reis, Taiwan staat (ondanks de Chinese groepen) heel hoog op mijn verlanglijst!
Interessante overpeinzingen, ik denk er ook wel eens over na. Recent nog toen plotseling duidelijk werd dat je NU naar Cuba moet, wil je het echte Cuba nog meemaken. Ik heb heel even overwegen dat ik ook echt NU zou moeten, maar als je zo gaat reizen, dan is er geen beginnen aan. Reizen is voor mij een van de meest ontspannende dingen die ik kan doen, en op deze manier word ik er gestresst van als ik er alleen maar over nadenk. Daarnaast weet ik zeker dat elke plek op aarde maken heeft met toeristenstromen, en dat het massatoerisme ook altijd weer kan afnemen. Kijk naar het midden-oosten/noord-afrika, dat is momenteel echt no-go, terwijl klassiek Egypte, Syrie en Libie jaren geleden ook door toeristen werden bezoek. Zelfde geldt voor landen als de Filipijnen en Nepal, die moeten weer opbouwen na een natuurramp. Mexico had tijden last van de zogenaamde ‘Mexicaanse Griep’, Thailand was overstroomt en in Kenia is het momenteel ook niet veilig. Ik denk dat het toerisme altijd zal fluctueren, en er altijd zogenaamd onverdorven plekken zullen zijn. Wie weet gaan we over 20 jaar wel backpacken in Mali en Centraal-Afrika, lijkt me ook hartstikke interessant ;)!
Hoi Stéphanie, dat van die toeristenstromingen vind ik inderdaad interessant. Want dat klopt, het zijn vaak golfbewegingen en het toerisme in bepaalde landen fluctueert. Boeiend om te zien welke landen over twintig jaar helemaal hot zijn. Mali lijkt me bijvoorbeeld geweldig als het daar weer veilig is! Ik ben het ook met je eens dat reizen geen stress moet veroorzaken, dat is juist níet het idee ;) Ik heb ook wel eens last van het idee ‘ik moet nu ergens naartoe’. Colombia bijvoorbeeld, dat vind ik echt zo’n land om nu te bezoeken, voordat het daar ook massaal wordt. Maar ja, ik heb zo’n enorme wensenlijst. Ik kies toch liever op basis van de vraag ‘waar heb ik het meeste zin in’ dan op de vraag ‘naar welk land moet ik toe om andere toeristen voor te zijn’ ;)
Goed stuk Karlijn! Ik deel die bezorgdheid met je, maar anderzijds merk ik dan ook gelijk hoe egoïstisch het van me is om andere mensen die kansen om te reizen te misgunnen. Als ik oudere reizigers hoor praten over het reizen 20/30 jaar geleden dan praten die even enthousiast als wij (de jeugd van tegenwoordig ;p). Dus ik blijf positief en denk dat reizen me over 20 jaar nog net zo happy maakt als nu. :) Bovendien veranderen die ‘hotspots’ ook continu. Nu is Thailand helemaal booming, maar over 20 jaar vertrekt iedereen misschien wel naar Noord-Korea of NIger of zo :p
Dank je Jessica! Ik hoop ook dat reizen over twintig jaar nog steeds mijn favoriete activiteit is, maar ik denk het inderdaad wel. Want ik denk dat je gelijk hebt: de hotspots veranderen steeds en daarmee blijft er steeds iets nieuws en bijzonders te ontdekken :)
Boeiende gedachtegangen hier! Reizen zal over 20 jaar zeker anders zijn, maar niet perse minder leuk denk ik. Alle aspecten van het leven zijn aan verandering onderhevig en dus ook het reizen.
En stiekem vind ik het toch wel een beetje sneu voor de Chinezen dat ze altijd maar aangesproken worden op hun gedrag. Het is hun manier en die is niet perse fout. Misschien vinden zij onze manier wel verschrikkelijk. ;)
Haha! Daarom schrijf ik ook dat ik eigenlijk het recht niet heb om over hun gedrag te klagen. Het zijn gewoon cultuurverschillen en het ene is niet beter dan het andere. Ik hoop echt dat reizen over twintig jaar nog steeds even leuk is, maar nu ik alle reactie zo heb gelezen, denk ik van wel :)
Hmm, een goeie vraag die je daar stelt Karlijn. Ik ga niet echt voor de ontmoetingen met de locals, maar dat is een persoonlijke voorkeur. Net als dat ik er niet zo van hou om met een gids te reizen (zowel met zn tweeën als met een groep).
Ook vind ik het niet erg als ik naar een plek ga waar ik niet de eerste/enige ben. Maar dit komt ook doordat ik het wel fijn vind als de paden al een beetje netjes zijn aangelegd voor mij. Figuurlijk dan he? Dat ik niet alles zelf hoef uit te vinden, dat we dingen kunnen ondernemen met zn tweeën en dat ik zonder al te veel zoekstress ergens bij een bezienswaardigheid uitkom.
En tja, dan kun je andere toeristen tegenkomen. Soms mensen die hetzelfde zijn als jij, maar vaak zijn toeristen mensen waar ik me aan erger. Afval niet netjes in de afvalbak, luidruchtig zijn op plekken waar je in stilte de magie hoort te ervaren (althans, dat vind ik dan!), mensen die voordringen, etc. Ik probeer me ervoor af te sluiten, maar dat lukt niet altijd. Vaak proberen we dit soort situaties te vermijden door op ongebruikelijke tijden te gaan. Hoewel je daar soms gewoon niet onderuit komt. Zo wilde ik in New York toch echt zonsondergang op Top of the Rock zien en tja, ik was by far niet de enige met dat idee. Dus daar stel je je dan op in.
Misschien moeten we ons wat anders gaan opstellen over 20 jaar (zeker degene die het reizen van de huidige tijd kennen) en onze planning wat meer strategisch indelen.
En wat de Aziatische toerist betreft (laten we overigens de Russen en Britten niet vergeten, die kunnen ook aardig “aanwezig” zijn en ik heb ook vaak last van plaatsvervangende schaamte voor onze landgenoten) : over 20 jaar zien we ook weer een nieuwe generatie erbij en misschien zijn die wel weer wat milder in hun gedrag. Wie weet. ;)
Helemaal mee eens: het is waarschijnlijk een goed idee om onze planning wat beter af te stemmen op de drukte. Zelf doen we dat al als we denken dat het nodig is, maar dat zal misschien nog belangrijker worden. Verder is het ook een beetje dubbel: op een of andere manier vind ik het prima als het in steden als New York en Londen druk is. Dat weet ik van tevoren, dus daar stel ik me ook op in. Ik ga ook gewoon naar The Rock met zonsondergang, geen probleem! Maar als ik ergens in een afgelegen deel van West-China een oud fort ga bezoeken, dan verwacht ik niet dat een half miljoen Chinezen hetzelfde idee hebben. En erger ik me kapot, hoe onterecht het ook is ;)
Echt een leuk artikel! Ik denk dat er altijd bij mij wel verandering in het reizen zit. Deed ik eerst alles met familie en ging ik veel op familie op bezoek over de hele wereld, doe ik nu vrijwel alles met m’n vriend met backpackje. Nu zitten we vaak nog in redelijk schrale accomodaties, maar straks als ik eenmaal geld verdien mag dat ook wel wat luxer ;) En zo kan ik denk wel eindeloos doorgaan hoeveel het eigenlijk telkens veranderd bij mezelf! Wie weet loop ik straks over 10 jaar wel met een ukkie op Bali en dat is dan natuurlijk weer een totaal andere ervaring.
Ik vind het stiekem soms best wel jammer dat iedereen van alles foto’s, video’s moet maken en met z’n selfiestick en met drone bezig is e.d. Je moet dan echt wachten en uitkijken waar je loopt. Ik vind het dan ook heerlijk om mijn camera even in m’n tas te stoppen en gewoon te kijken met m’n ogen haha.
Verpest en saai zal het gelukkig nooit worden denk ik!
Je eigen manier van reizen verandert inderdaad ook! Toen ik 17 was ging ik met de bus naar Salou en lag ik twee weken non-stop op het strand. Nu ben ik vooral van de avontuurlijke rondreizen en ook wel van een beetje luxe. Ik denk niet dat reizen ooit verpest en saai zal worden, maar ik hoop wel dat we nog steeds de rustigere plekken kunnen blijven vinden, zonder teveel selfiesticks en drones ;)
Leuke blog! (Zegt spuit elf… haha). Ik denk dat het allemaal draait om perspectief. De mensen die nu starten met reizen vibden dingen normaal die wij druk vinden. Zullen we mensen gaan interviewen die 20 / 30 jaar geleden de bestemmingen bezochten waar wij geweest zijn? Benieuwd wat zij van de verhalen vinden en mooi om perspectieven te vergelijken. Maar aan de andere kant, zoals bijv. Amsterdam veranderd in een pretpark, het lijken nu wel extremere veranderingen te zijn. Maar wie weet dachten onze ouders dat toen ook. Je hebt mn inner-filosoof aangezet. ;) Dank!
Dank je! Ik denk dat je gelijk hebt wat betreft perspectief. Qua reizen is het waarschijnlijk al gauw ‘vroeger was alles beter’ (leuk idee trouwens, die interviews!), omdat je eerste ervaringen zo bepalend zijn. Ik vond Bali de eerste keer relaxter dan nu, veel rustiger en minder massaal. Maar dat betekent niet dat Bali tegenwoordig niet meer leuk is. Het is nog steeds genieten, maar net wat anders. Het lijken inderdaad wel extremere veranderingen te zijn nu, maar wie weet lijkt dat maar zo. We gaan het ontdekken, de komende jaren!
Sorry voor de type/spelfouten. Schaam schaam…
Haha, valt best mee hoor!